سیدمحمودرضا طباطبائی؛ محمد روغنی
دوره 2، شماره 4 ، بهمن 1389، ، صفحه 197-205
چکیده
در محاسبه زمان تمرکز حوضهها، اغلب از معادلات زمان تمرکز بهصورت یکپارچه استفاده میشود که در نتیجه امکان دسترسی به این پارامتر در مکانهای مختلف حوضه وجود ندارد. در این تحقیق، با استفاده از زبانهای برنامهنویسی شیگرا و در محیط GIS، یک مدل توزیعی طراحیشده، که قادر است زمان تمرکز سلولهای حوضه را، تا سلول خروجی محاسبه ...
بیشتر
در محاسبه زمان تمرکز حوضهها، اغلب از معادلات زمان تمرکز بهصورت یکپارچه استفاده میشود که در نتیجه امکان دسترسی به این پارامتر در مکانهای مختلف حوضه وجود ندارد. در این تحقیق، با استفاده از زبانهای برنامهنویسی شیگرا و در محیط GIS، یک مدل توزیعی طراحیشده، که قادر است زمان تمرکز سلولهای حوضه را، تا سلول خروجی محاسبه نموده، آنرا بهصورت یک نقشه رستری تولید نماید. اطلاعات ورودی مدل شامل لایه مدل ارتفاعی رقومی زمین، لایه شدت بارندگی، لایه ضریب مانینگ و لایه شبکه آبراههای حوضه است. از مهمترین لایههای اطلاعاتی خروجی آن میتوان لایههای شیب، لایه الگوی جهت جریان آب، لایه تجمعی جریان آب و لایه سطوح همتمرکز حوضه را نام برد. در این مدل، سلولهای حوزه آبخیز به دو دسته کلی شامل سلولهای آبراههای و سلولهای سطح حوضه طبقهبندی میشوند. از معادلات کرپیچ و موج سینماتیک بهترتیب برای محاسبه زمان تمرکز سلولهای آبراههای و سطح حوضه استفاده شده است. همچنین از مدل بارش-رواناب RAFTS بهمنظور ارزیابی صحت برآورد زمان تمرکز حاصل از مدل TC استفاده شده است. نتایج حاصل از مدل زمان تمرکز، نشان میدهد که زمان محاسبه شده بهوسیله مدل TC، انطباق مناسبی با زمان واقعی، که از طریق بهکارگیری وقایع مشاهدهای در مدل هیدرولوژیکی RAFTS انجام شده، داشته است. نظر به اینکه پاسخ حوضه برای کلیه وقایع مورد استفاده در مدل هیدرولوژیکی مذکور، براساس شدتهای مختلف بارندگی و زمان تمرکز یکسان شکل میگیرد، لذا بروز رفتارهای متفاوت در هیدروگرافهای سیل منطقی بهنظر میرسد.